Cechy dobrego trenera – poradnik trenera XX wieku

Cechy dobrego trenera XXI wieku? Odpowiedzmy na te wszystkie pytania w tym artykule !

Cechy dobrego trenera, instruktora, coacha – wiele określeń podobnego zajęcia.

1. Indywidualne podejście do zawodników

Schemat „jeden sprawdzony trening dla wszystkich” od dawna nie funkcjonuje w profesjonalnym szkoleniu sportowców. Oczywiście, bardzo dużo zajęć jest wspólnych i wymaga podobnych lub identycznych czynności, jednak już ich natężenie powinno być dostosowane do wielu indywidualnych czynników i predyspozycji.

Weźmy na przykład drużynę piłkarską, choćby reprezentację narodową, która wybiera się na mistrzostwa świata. Po zakończeniu sezonu rozpoczyna się długie, zasadnicze zgrupowanie. W tym samym dniu przyjeżdża dwóch zawodników z położonych blisko siebie klubów. Różnica jest taka, że zawodnik A to czołowy gracz swojej drużyny, okazjonalnie kapitan, który rozegrał niemal wszystkie mecze w sezonie po 90 minut. Drugi, B, jest rezerwowym, zmiennikiem. Gra stosunkowo regularnie, ale prawie zawsze wchodząc z ławki, często w końcówkach spotkań. Jego drużyna nie grała w europejskich pucharach, więc spotkań było naturalnie mniej.

Czy trener XXI wieku każe im obu się rozpakować i od razu wykonać ten sam zestaw ćwiczeń, o tym samym natężeniu? Oczywiście, że nie. Nie chodzi o to, żeby pewnym zawodnikom odpuszczać, dawać fory, luzy. Po prostu jedni potrzebują więcej siłowni lub masażu, inni więcej biegania, kolejni mają siłę, kondycję, ale brak im techniki, którą muszą nadrobić w trakcie indywidualnych treningów. Zawodnicy, którzy są wrzucani do jednego worka, traktowani jak jeden organizm, nie mogą być w pełni efektywni. Gdzieś pojawi się zmęczenie, gdzieś kontuzja. To swoisty paradoks, ale gdyby każdy zawodnik miał być identycznie traktowany, drużyna by się posypała.

Nie inaczej w przypadku sportów indywidualnych. Masz pod sobą, dajmy na to, kilku sztangistów. Nie możesz stosować wobec nich identycznych wymagań. Jedni biją się o złoto, inni o utrzymanie w stawce. Jedni debiutują, inni powoli kończą karierę. Każdy zawodnik musi być traktowany wyjątkowo. To wyzwanie analityczne i logistyczne, w wielu elementach zależne od środków finansowych, kondycji związków lub hojności sponsorów. Ale indywidualne podejście to cel, który powinien Ci przyświecać jako nowoczesnemu trenerowi.

2. Aspekt psychologiczny i motywacyjny

Najlepsi trenerzy zawsze byli świetnymi mentorami. Bogatymi w doświadczenie, trafne spostrzeżenia, naturalny talent do motywacji. Dziś jednak to nie kwestia przypadku albo wrodzonych umiejętności (choć te bez wątpienia się przydają), lecz rozwinięcia odpowiednich kompetencji. Oczywiście, do ludzi trzeba „mieć to coś”, ale wielu psychologicznych metod po prostu możesz się nauczyć.

Sportowiec zawsze potrzebuje odpowiedniej motywacji. Czasami pochwały, innym razem wstrząsu. Świętej pamięci Janusz Wójcik wzbudzał niemałe kontrowersyjne wulgarnym językiem, którym przemawiał do zawodników. Szokujące? Cóż, jakoś od sukcesu jego reprezentacji w 1992 roku nie zdobyliśmy innego medalu w sportach zespołowych na olimpiadach.

Z kolei Jose Guardiola jest podobno tak skrajnym perfekcjonistą, że potrafi wyrywać zawodników z głębokiego snu, żeby omówić jeszcze raz kwestie treningu i przygotowania. Jego następca w Bayernie Monachium, Carlo Ancelotti, ma zaś inne podejście i prezentuje familiarny, przyjacielski, ciepły stosunek do piłkarzy. Przyszła zmiana, a w szatni pojawił się Jupp Heynckes, przedstawiciel starej szkoły, który budzi przede wszystkim spory respekt.

Wymieniliśmy trzech kolejnych trenerów jednej z najlepszych drużyn piłkarskich na świecie, a zarazem wybitnych fachowców, utytułowanych szkoleniowców. Każdy z nich w inny sposób podchodzi do prowadzenia drużyny, ale niemal jednakowo skutecznie. To cenna nauka. Jako nowoczesny trener powinieneś szukać własnych dróg i metod, które przynoszą efekty. Gdyby dało się skopiować jeden efektywny model, rola trenera straciłaby na znaczeniu.

Dlatego zgłębiaj techniki motywacji i psychologii. Zbudujesz autorytet tylko w oparciu o pewną wizję i konsekwencję w działaniu. Jeżeli na niektóre rzeczy pozwalasz, a innych zabraniasz, trzymaj się tego i egzekwuj zalecenia względem wszystkich sportowców, których prowadzisz. Pamiętaj, że to często młodzi, jeszcze nieukształtowani mentalnie ludzie, narażeni na wiele pokus związanych ze sławą i ponadprzeciętnymi zarobkami.

Jeżeli będziesz cały czas uczyć się metod coachingowych i psychologicznych, lepiej zgłębisz sposób myślenia, bariery i ograniczenia zawodników niezależnie od uprawianej przez nich dyscypliny. W wielu sportowcach widać potężny potencjał, który jest jak gdyby hamowany przez mentalność, brak odpowiednich bodźców. Kto ich wyzwoli, ten stanie się wielkim, uznanym, utytułowanym trenerem.

3. Cierpliwość

Trener potrzebuje cierpliwości, choć musi pamiętać o presji otoczenia: sponsorów, zarządu, związku, kibiców. To trudna sztuka – powstrzymać nerwy na wodzy, gdy wszyscy rozliczają z efektów w krótkofalowej perspektywie. Jeżeli nie uodpornisz się na to, szybko znienawidzisz ten fach. Zawodnicy także nie są robotami, które da się zaprogramować. Twoja wizja, świetny plan treningowy, oryginalne podejście to jedno, ale wdrożenie – drugie. Zbudowanie zaufania w „szatni”, optymalnych relacji, wzajemnego poszanowania wymaga czasu.

Czasami zastąpienie innego trenera jest ogromnym wyzwaniem, zarówno po serii zwycięstw, jak i porażek. Ucz się cierpliwości, ponieważ na początku nie zawsze wszystko będzie wychodzić tak, jak sobie zaplanowałeś. Wraz z rozwojem sytuacji wiele rzeczy nie będzie przebiegać po Twojej myśli. Taki jest sport. Trener nie jest jednak od obrażania się na swoich zawodników i udawania, że problem nie istnieje. To on bierze na swoje barki odpowiedzialność przed kibicami i działaczami, do niego należy kreowanie nowych rozwiązań i strategii.

Brzmi przerażająco? Spokojnie, każdy sukces, nawet drobny, osłodzi podjęty wcześniej wysiłek. Do odważnych świat należy! Podobnie jak do tych, którzy wciąż chcą się rozwijać. Wróćmy do motywu przewodniego naszego artykułu. Trenerzy XXI wieku nie osiadają na laurach, ale również nie poddają się tak łatwo. Wciąż poszukują nowych sposobów na uwolnienie potencjału, którym dysponują.

Bądź również cierpliwy, jeśli chodzi o rozwój kariery. To naturalne, że nawet znani zawodnicy po zakończeniu kariery zaczynają od szkolenia młodzieży czy asystowania. Nikt nie powierza zawodników i drużyny bez żadnego przygotowania, bez certyfikatów, bez nauki. Ambicja byłego, utytułowanego sportowca nie pozwala Ci spokojnie przebrnąć przez ten pierwszy etap, na przykład zarządzania prowincjonalną, młodzieżową drużyną? Cóż, albo zmień nastawienie, albo zawód. Trener XXI wieku cierpliwie dąży do upragnionego celu, nie licząc na cud i bezinteresowne wsparcie. Cechuje go natomiast wytrwałość i determinacja.

4. Gaszenie pożarów

W świecie sportu rozwiązywanie sytuacji kryzysowych nazywa się czasem „gaszeniem pożarów”. Nieprzypadkowo. Pożar może się zaprószyć od jednej iskry, podobnie jak drużyna posypać od jednej sytuacji. Gdy do niej dochodzi, nie pozostaje nic innego jak odpowiednio zareagować. Nie paniką, nie pretensją, a skutecznością i dążeniem do poprawy, postępu. Sportowcy mają swoje ego, działacze wymagania, sponsorzy rachunki zysków i strat. Nawet kibice, tak deklarujący miłość do zawodników „na dobre i na złe”, zdają się zapominać o tym haśle, gdy zamiast sukcesów pojawia się porażka. Pośrodku znajdujesz się Ty – trener.

Nawet jeżeli jesteś trenerem indywidualnego, pojedynczego zawodnika albo trenerem personalnym, który pomaga w realizacji planu treningowego, również możesz mieć do czynienia z sytuacjami kryzysowymi. Ktoś u progu osiągnięcia rzeczywistego sukcesu nagle się załamuje, chce zrezygnować z dalszej walki o postawione cele. Po prostu zanika jego motywacja, chęć do działania, forma. Trener jest ostatnią osobą, która powinna odpuścić i powiedzieć „OK, trudno, stało się”.

5. Podejmowanie nowych wyzwań

Czy trener XXI wieku ciągle staje przed jakimiś wyzwaniami? Cóż, sądząc po wcześniejszych akapitach, jego praca to nieustanna praca, ciągłe poszukiwanie. Nie zaprzeczymy. Powoli zbliżając się do podsumowań, podkreślimy to po raz kolejny: nowoczesny trener wciąż poszukuje wyzwań, a ciągły głód nowych rozwiązań jest jego najlepszym paliwem.

Ktoś dostanie posadę trenera w ekstraklasie, a zarząd wyrzuci go po kilku kolejkach bez wygranej. Co zrobić? Walczyć! Celem jest udowodnienie, że jednak potrafi się objąć taką drużynę i poprowadzić ją w lepszym kierunku. Co ma powiedzieć Zinedine Zidane, kiedyś wielki zawodnik, dziś szokująco skuteczny trener? Dwa sezony z rzędu prowadzony przez niego Real Madryt wygrał prawie wszystko, co było do wygrania, w tym Ligę Mistrzów i krajowe mistrzostwo. On również nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Może wygrać Ligę Mistrzów po raz trzeci z rzędu. Niezależnie od tego, czy ten plan się powiedzie, na pewno poszuka nowych wyzwań. Może obejmie jakąś niszową reprezentację krajową, żeby poprowadzić ją do zwycięstwa na mundialu albo mistrzostwach kontynentalnych?

Niezależnie od tego, na jakim etapie jesteś, zawsze można osiągnąć coś nowego, spróbować swoich sił w nieznanej wcześnie dziedzinie. Dlaczego tak bardzo zachęcamy do rozwoju? Ponieważ jest on najważniejszym warunkiem osiągnięcia sukcesu w dzisiejszych czasach. Bez progresu nawet największe autorytety i gwiazdy nie pozostaną na swoich pozycjach. A co dopiero mówić o początkujących fachowcach.

6. Inspiracje

Trenerzy i doradcy nie staną się prawdziwymi liderami, jeśli oprócz charyzmy nie wypracują merytorycznego przygotowania. Jak utrzymać motywację w zawodnikach, ale również w sobie? Nieustannie poszukując świeżych inspiracji. Książki, biografie, rozmowy, konferencje, szkolenia, wakacje, życie rodzinne – czasami pomysł na siebie i na swoich zawodników przychodzi niespodziewanie, niczym grom z jasnego nieba. Rozświetla biurko, na którym przewalają się zeszyty i notatki profesjonalnego coacha.

Nie chodzi o to, żeby poświęcić trenerce wszystkiego. Jest przecież życie rodzinne, są różne inne aktywności, które zabierają czas i uwagę. Ale jeżeli ograniczysz się tylko do przychodzenia na treningi, pracę „od – do”, nigdy nie zostaniesz dobrym trenerem. Fitnessu, koszykówki, skoków narciarskich czy e-sportu. Trener XXI wieku szuka nieoczywistych inspiracji i zawsze ma z tyłu głowy gotowość do opracowywania i wdrażania nowych koncepcji.

7. Nauka, szkolenia, certyfikaty

W tym artykule nieustannie przewija się wątek rozwoju i konieczności przyswajania interdyscyplinarnej wiedzy, dotykającej między innymi zagadnień przygotowania motorycznego, psychologii czy motywacji. Konieczne jest więc przyswojenie wiedzy, a także udokumentowanie tego faktu, aby w ogóle liczyć na zatrudnienie. Oczywiście, istnieją szkoły trenerskie, międzynarodowe certyfikaty, jest wiele profesjonalnych dróg do rozpoczęcia kariery trenerskiej. Faktycznie jednak możesz zacząć od prostych kroków, jeszcze jako zawodnik, student czy osoba, która szuka pomysłów na wzbogacenie CV.

Zachęcamy więc do kończenia kursów, które odbywają się zarówno stacjonarnie, jak i na platformach e-learningowych. Dostęp do materiałów szkoleniowych online ułatwia godzenie nauki z pracą, częstym podróżowaniem i życiem rodzinnym. Niewielkim kosztem, w krótkim czasie możesz zdobyć ciekawy certyfikat, który stanowi atut na rynku pracy.

Jeżeli:

kochasz sport;

lubisz pracę z innymi ludźmi;

nie boisz się wyzwań;

po prostu zostań trenerem – nowoczesnym, na miarę XXI wieku!  Zrób u nas dowolny kurs sportowy trenerski-instruktorski lub wypróbuj darmowe kursy:

Trener personalny
Instruktor fitness
Zarządzanie klubem w sporcie

Przeczytaj także:

1. Jaki zrobić kurs aby dobrze zarabiać ? Najbardziej opłacalne kursy w Kar Group

fraza kluczowa artykułu: Cechy dobrego trenera, Cechy dobrego trenera, Cechy dobrego trenera, Cechy dobrego trenera, Cechy dobrego trenera, Cechy dobrego trenera, Cechy dobrego trenera, Cechy dobrego trenera