Jak zaplanować karierę zawodową 10 porad

Jak zaplanować karierę zawodową? Gdyby to było takie proste… nie ma jednego, uniwersalnego modelu. Niemniej znajdziesz poniżej aż 10 różnych porad, które zdecydowanie pomagają w refleksji na temat swojej sytuacji zawodowej i przyszłości, jaka się przed Tobą rysuje. Każdy aspekt jest ważny, by dogłębnie przemyśleć ten arcyważny temat.

Jak zaplanować karierę 10 porad

1. Rób to, co lubisz

Zacznijmy od nieco banalnego sformułowania, ale historia praktycznie każdego człowieka, który odniósł sukces w życiu zawodowym, nie wypalił się i nie popadł w kłopoty, udowadnia prawdziwość tych słów. Rób to, co lubisz, co jest Twoją autentyczną pasją. Nie chodzi o to, by każdy realizował się na gruncie swojego najważniejszego hobby, ale bardziej o to, by nie zmuszać się do pracy, która nie daje żadnej satysfakcji, nie budzi żadnych pozytywnych skojarzeń.

Jeśli uważasz, że Twój zawód nie ma większego sensu, a Ty masz zmarnować na niechcianej pracy najlepsze lata swojego życia… przemyśl to dokładnie i jeśli utwierdzasz się w tym przekonaniu: zrezygnuj.

Zrezygnuj, bo wielkiej kariery z tego nie będzie. Prędzej frustracja, która musi znaleźć jakieś ujście, być może w relacjach osobistych lub odbije się na zdrowiu. To bardzo ważna uwaga zarówno dla młodych osób, które dopiero kształtują swój życiorys, jak i tych, którzy chcą jeszcze coś zmienić, chcą odejść od tego, co nie gwarantuje im satysfakcji.

Na pewno są zajęcia, które dają Ci naturalną frajdę, stymulują do działania. Niezależnie, czy planujesz własny biznes, czy może chcesz mieć atrakcyjne zatrudnienie z wizją awansu. W obu przypadkach sukces odnoszą Ci, którzy wierzą w to, co robią. Widzą sens. Cieszą się, mogąc stawiać kolejne kroki na drodze rozwoju.

2. Pieniądze to nie wszystko, ale…

Skoro zaczęliśmy od pozytywnego założenia, że można żyć z tego, co się lubi i robić to, co daje naturalną satysfakcję, rzućmy okiem na inną, równie ważną kwestię. Pracuje się po to, by zarabiać. A zarabia się po to, by żyć na określonym poziomie, spełniać marzenia, czuć bezpieczeństwo.

Możesz mieć wiele zainteresowań, ale jeśli nie przekładają się one na możliwość godnego zarobku, zastanów się, czy na pewno dasz radę poświęcić im tak wiele czasu. Czy możesz pozwolić sobie na „dokładanie do tego interesu” w imię samorealizacji i funkcjonowania w najbardziej sprzyjającym środowisku.

Pieniądze nie są wszystkim. Nie dają szczęścia, jeśli przysłaniają inne, ważniejsze wartości. Miłość, przyjaźń, szczerość, zaufanie, poczucie bezpieczeństwa. To nie czas i miejsce na rozważania natury etycznej, być może wyznajesz inne wartości, i masz do tego prawo. Niemniej zastanów się, jak pogodzić karierę zawodową z potrzebami materialnymi.

Życie w dużym mieście kosztuje więcej od funkcjonowania na prowincji. Drogi samochód wymaga droższego ubezpieczenia i większej ilości paliwa. Wyżywienie dużej rodziny jest droższe, niż codzienne życie singla. Na pewno masz swoje pasje, ambicje, potrzeby. Dlatego planując karierę kalkuluj. Licz. Pensja rzędu 3000 złotych na rękę może mieć diametralnie różną wartość w zależności od tego, gdzie się mieszka, jaki preferuje się styl życia, czy posiada się wsparcie rodziny.

Każda droga życiowa jest inna, tu nie ma uniwersalnych rozwiązań. Trzeba podejść do tematu również od strony materialnej. Inaczej łatwo popełnić błąd, który odbije się już w niedalekiej przyszłości problemami finansowymi i wszelkimi tego konsekwencjami.

3. Przemyśl ścieżkę edukacji

Wydawałoby się, że zależność jest oczywista. Im wyższe wykształcenie, tym lepsza praca. Realia obrazują jednak coś zgoła innego. Są zawody, w których bez dyplomów i uprawnień w ogóle nie można rozwinąć skrzydeł, ale są też i takie, do których można „wskoczyć z ulicy” i odnieść niewiarygodny sukces. Upraszczając: są milionerzy profesorowie, są też milionerzy, którzy mieli trudność ze zdaniem matury. Dlatego nie popadajmy w stereotypowe myślenie o zależności między wykształceniem a karierą zawodową.

Wydaje się, że człowiek bardzo szybko musi decydować o swojej przyszłości. Już w wieku kilkunastu lat trafia do szkoły zawodowej, technikum czy liceum ogólnokształcącego. Poszczególne klasy mają różne profile, a szkoły – różnią się poziomem nauczania. Z jednej strony te wczesne wybory determinują przyszłość, a z drugiej… niekoniecznie. Dziś łatwiej niż kiedyś przebranżowić się. Nawet w starszym wieku.

Wiele osób zastanawia się, czy iść na studia. Niestety, wiele dyplomów nie ma większego znaczenia na rynku pracy (pomijając lekarzy, prawników czy inżynierów części specjalizacji). Wykształcenie humanistyczne sprzyja rozwojowi osobistemu, otwiera na szereg możliwości, ale niekoniecznie przynosi wymierny efekt podczas poszukiwań dobrej pracy. Dlatego warto przemyśleć, czy obszar Twoich zainteresowań wymaga 3 czy 5 lat poświęconych na studia. A jeśli już decydujesz się na nie, koniecznie zdobywaj zawodowe doświadczenia. Gdy odbierzesz dyplom i trafisz na rynek pracy, zaczniesz na poważnie zajmować się swoją przyszłością, może się nagle okazać, że Twoimi konkurentami są koledzy i koleżanki, którzy przez ostatnie lata ciężko pracowali i zdobyli niezbędne doświadczenie. Odpuścili imprezowanie czy ograniczanie się do nauki, bo szlifowali już praktyczne kompetencje. I teraz mają lepszą pozycję startową…

Dlatego nie przekreślajmy klasycznej edukacji, która w wielu branżach nadal stanowi podstawę solidnej, obiecującej kariery. Z drugiej strony żyjemy w czasach, kiedy na pierwszym miejscu stawia się doświadczenie i elastyczność. Trzeba znaleźć złoty środek.

4. Ciągle się rozwijaj

Udana kariera zawodowa wymaga nieustannego rozwoju. Nawet jeśli trafia się na szczyt, upadek będzie bolesny, jeśli choćby na moment zrezygnuje się z ćwiczeń, poszukiwań, ambicji. W tym miejscu idealnym przykładem mogą być topowi sportowcy, jak piłkarze, Cristiano Ronaldo czy Robert Lewandowski. Dlaczego obaj wciąż biją na głowę swoich młodszych kolegów po fachu? Bo wciąż chcą się rozwijać i nie spoczywają na laurach. Strzelają gole? OK, ale myślą jak poprawić te nieudane zagrania. Są dobrzy w wykonywaniu rzutów karnych? Pora dopracować rzuty wolne. Odczuwają większe zmęczenie? Jeszcze większą wagę przykładają do diety czy ćwiczeń.

Też tak możesz. Zwróć uwagę, w jak wielu kursach można wziąć udział za darmo lub za niewielką opłatą. Na przykład Kar-Group oferuje kilkadziesiąt zróżnicowanych, atrakcyjnych, ciekawych i rozwijających szkoleń zarówno dla początkujących, jak i bardziej zaawansowanych w danej dziedzinie.

Wybierz kursy dla siebie ! Kursy przez internet

Techniczne i gastronomiczne

Rozwoju osobistego i biurowe

Trenerskie, instruktorskie

Jest tak wiele form rozwoju osobistego, które wpływają dodatnio na karierę zawodową, że nie sposób ich wszystkich wymienić. Dodatkowy certyfikat w CV czy szerszy zakres umiejętności na pewno działają wyłącznie na plus. Zwiększają szanse na sukces.

5. Przemyśl formę zatrudnienia lub działalności

Załóżmy, że sukces zawodowy jest dla Ciebie pochodną zarobków oraz satysfakcji. Jednym słowem: chcesz mieć pieniądze i robić to, co lubisz. Faktycznie, taka kariera zawodowa jest powodem do zadowolenia.

Jedni zakładają spółki, inni fundacje. Jedni czerpią dochody przywiązani do jednego pracodawcy, inni wolą działać na własnych zasadach. Znów: tu wszystko zależy od Twoich preferencji, planów, oczekiwań, a także realiów danej branży. Weź pod uwagę, jak pracuje się w dziedzinie, w której masz budować karierę.

W tym kontekście należy również trzymać rękę na pulsie jeśli chodzi o zmieniające się przepisy. Wielu Polaków najzwyczajniej w świecie nie ma pojęcia, jak jest opodatkowana działalność, jakie są dokładne zasady zatrudniania i wynagradzania pracowników, co może, a czego nie może pracodawca, czym różnią się poszczególne formy prowadzenia firmy… Edukacja w tym zakresie z pewnością ułatwia podjęcie rozsądnej, korzystnej decyzji na temat zawodowej przyszłości.

6. Analizuj rynek

Kto 15 lat temu odważyłby się zakładać sieć salonów fryzjerskich dla psów?

Czy wiesz, że na rynku IT w Polsce brakuje nawet do kilkudziesięciu tysięcy specjalistów?

Jakie są perspektywy rozwoju dla fachowców budowlanych, dziennikarzy czy fotoedytorów?

To tylko 3 przykładowe pytania, które zachęcają do refleksji na temat rynku pracy – zarówno jeśli chodzi o aktualia, jak i przyszłość. Jeżeli masz 20 lat, czeka Cię jeszcze kilkadziesiąt lat budowania kariery zawodowej. Jeśli kompletnie przestrzelisz z wyborem, za chwilę będziesz się przebranżawiać, niekoniecznie w dogodnych okolicznościach.

Są zawody, które za chwilę znikną z rynku lub zostaną całkowicie zmodyfikowane, przede wszystkim ze względu na dynamikę rozwoju technologii. Są też zajęcia, które choć dziś są niszowe, jutro mogą okazać się źródłem bardzo wysokich dochodów. Jak zatem wybrać właściwy kierunek? Cóż, warto śledzić prognozy, sprawdzać analizy ekspertów. Pewnych rzeczy nie da się przewidzieć ze stuprocentową pewnością, jednak wiele wniosków można wyciągnąć na podstawie powszechnie dostępnych danych.

Naprawdę dobrze zastanów się, jak może wyglądać Twoja praca za 5, 10, 15 lat. Gdzie jesteś, a gdzie chcesz się znajdować? Jakie są perspektywy rozwoju na danym stanowisku, czy przypadkiem nie istnieje „szklany sufit”? A może na rynek wchodzi tak wiele konkurencyjnych produktów i usług, że lepiej poszukać dla swojej firmy innej niszy? Pytania mnożą się w szalonym tempie, ale nie da się od nich uciec, jeśli podchodzi się do planowania kariery na poważnie.

7. Szukaj profesjonalnie profesjonalnie

Załóżmy, że zaczynasz poszukiwania pracy, tak już na poważnie. Nie dorywczej, ale takiej, która ma rozpocząć Twoją udaną karierę zawodową. Co robisz? Zaglądasz raz na tydzień na portal ogłoszeniowy? Cóż, to może nie wystarczyć.

Załóż i wypełnij treścią konto na LinkedIn, dodając informacje na temat doświadczenia, umiejętności czy wykształcenia. Nie zapomnij o profesjonalnym zdjęciu na miniaturkę, krótkim opisie swojej osoby i poszukaniu znajomych oraz dotychczasowych współpracowników, klientów czy pracodawców, do których warto zacząć budowanie sieci kontaktów.

Skorzystaj ze znajomości w pozytywnym tego słowa znaczeniu. Sprawdź, czy praca nie czeka w Twoim bliskim otoczeniu. A może warto zainteresować swoim CV znajomych z czasów studiów lub szkoły? Oczywiście, należy zachować zdrowy umiar, by nie zniszczyć czysto koleżeńskich lub rodzinnych relacji.

Regularnie poszukuj ofert w różnych źródłach – na specjalistycznych i branżowych portalach, lokalnych stronach ogłoszeniowych, w prasie, w social media HR-owców, w BIP, jeśli interesuje Cię sfera budżetowa. Podobnie jeśli chodzi o wyszukiwanie aktualnych kursów i szkoleń albo stażów.

Jeśli Twoje zainteresowania zawodowe dotyczą IT, PR czy branży kreatywnej, rozważ założenie własnej strony internetowej, która będzie stanowiła wirtualne, publiczne CV, element portfolio, próbkę umiejętności oraz dodatkowy kanał pozyskiwania informacji na temat atrakcyjnych ofert pracy.

Zdecydowanie nie warto siedzieć w miejscu i liczyć na cud. Teoretycznie żyjemy w realiach, w „rynek należy do pracownika”, ale w gruncie rzeczy trudno liczyć na to, że idealna praca spadnie z nieba. Trzeba podjąć określony wysiłek, wysyłać CV, nawiązywać kontakty i wzmacniać relacje, szukać niestandardowych rozwiązań – aby na dobre rozpędzić karierę.

8. Unikaj zagrożeń

Pamiętaj, że na każdym etapie życia zawodowego możesz natrafić na przeszkody i niebezpieczeństwa. To również istotne z perspektywy planowania kariery.

Niektóre zawody są obarczone szczególnym ryzykiem, na przykład z uwagi na środowisko pracy, ciężar obowiązków, wysoką presję, wysiłek fizyczny czy kontakt z potencjalnie niebezpiecznymi jednostkami. Może dziś, u progu dorosłości lub na nowym etapie życia jest to dla Ciebie atrakcyjny zastrzyk adrenaliny, ale co powiesz za kilka lat? Po pierwszym silniejszym kryzysie? W obliczu zakładania rodziny lub dodatkowych problemów? Nie chodzi nam o to, by odstraszać od zawodów, które są społecznie pożyteczne, choć wymagają poświęcenia i ryzyka. Bardziej o przypomnienie, że najważniejsza jest szeroka perspektywa.

Szkodliwa jest także ignorancja i obojętność na fakty. Niektórzy z przyjemnością przyjmują wszelkie stereotypy lub zasłyszane opinie, nie wysilając się na własne poszukiwania prawdy. To może się skończyć źle. Jeśli nie znasz danej branży, faktów na temat konkretnego zajęcia, lepiej szybko nadrób zaległości.

Dużym obciążeniem może być także presja otoczenia. Często dotyczy to młodych ludzi, którzy pozostają pod silnym wpływem rodziców. Owszem, nasi opiekunowie zwykle chcą dla nas jak najlepiej, a wielu sprawach okazuje się, że mieli rację. Niemniej każdy przeżywa swoje życie. Koniec końców odpowiedzialność za podjęte decyzję spadają na każdego z osobna.

Twoi rodzice chcą mieć córkę lekarkę albo syna rolnika? Masz prawo wybrać inną ścieżkę rozwoju, choć nie buntuj się z samej zasady. Przemyśl wszystkie „za” i „przeciw”, ale samodzielnie, rozważnie. Czasem warto wsłuchać się w rady bliskich, innym razem… lepiej nie.

O ile od rodziny można spodziewać się raczej życzliwego podejścia, o tyle należy naprawdę uważać na złych doradców. Czasami w naszym otoczeniu pojawiają się naprawdę toksyczne osoby, które z niezrozumiałych powodów (lub całkiem świadomie, z wyrachowaniem) próbują zmusić nas do kiepskich decyzji. Uważaj na podejrzanie korzystne inwestycje. Trzy razy przemyśl zaskakującą propozycję zawodową. Nie każdy ma wobec Ciebie uczciwe zamiary, choć z drugiej strony: nie demonizujmy i nie skreślajmy z góry żadnej inicjatywy!

9. Pamiętaj o Work-Life Balance

Idea WLB brzmi pięknie, ale wiele osób potwierdzi, jak ciężko wcielić ją w życie. Nie można popaść w szkodliwy pracoholizm, ale z drugiej strony – nie warto całkowicie odrywać się od rozwoju kariery. Gdzieś musi być złoty środek…

Bardzo pomaga tu świadomość na temat swoich relacji osobistych, potrzeb, diety, stylu życia, hierarchii wyznawanych wartości. Bardzo często za sukcesami zawodowymi stoi chęć zapewnienia wszystkiego, co najlepsze dla swoich bliskich albo niezwykły zapał do realizacji marzeń sprzed lat. Nie można skupiać się jedynie na pracy, bo to droga donikąd. Odpoczynek, zdrowie, bliscy… nie zapominaj o tym.

10. Otwartość kluczem do osiągania sukcesów

Nie wpadaj w pułapkę samozadowolenia. Pycha kroczy przed upadkiem!

Nie rezygnuj z marzeń i ambicji – jeśli są dla Ciebie ważne, znajdziesz sposób na ich realizację za pomocą kariery zawodowej.

Zachowaj czujność względem niespodziewanych ofert pracy. Czasami warto, oczywiście po gruntownej analizie, podjąć się nowego wyzwania.

Nawet jeśli nie znasz dobrze jakiejś ciekawej branży, dowiedz się więcej na jej temat. Może internetowy kurs pozwoli Ci przyswoić jej podstawy i spróbować swoich sił?

Pamiętaj, że budowanie kariery zawodowej to nieustanny proces, od pierwszego do ostatniego dnia pracy. Nigdy nie jest za późno, by spróbować się w nowym charakterze, zaryzykować lub podążyć za głosem serca oraz intuicją.