Jeśli w swojej strategii zarządzania podchodzisz do wszystkich pracowników w dokładnie taki sam sposób, prawdopodobnie robisz coś źle. Ludzie mają bowiem różne typy osobowości zawodowej, a od tego zależy sposób ich działania. Każda osobowość zawodowa powinna być też zarządzana nieco inaczej. Co warto wiedzieć na ten temat, aby skutecznie kierować zespołem?
Czym jest typ osobowości zawodowej?
W nauce funkcjonują różne klasyfikacje osobowości. Do najbardziej znanych należą te opracowane przez Hipokratesa (sangwinik, choleryk, melancholik, flegmatyk) oraz Carla Gustawa Junga (16 typów osobowości Junga). Istnieją jednak również typy osobowości zawodowej wg Hollanda. Odnoszą się one do pracy zawodowej i odzwierciedlają sposób, w jaki poszczególne osoby podchodzą do stawianych przed nimi zadań.
Typy osobowości zawodowej
Jakie są poszczególne typy osobowości zawodowej?
- Realista – typ uporządkowany, który preferuje działanie według określonych zasad i wytycznych. Zazwyczaj świetnie sprawdza się przy pracy technicznej i wykonywaniu czynności manualnych, ale może mieć trudności w komunikacji.
- Badacz – lubi analizować, dociekać, zadawać pytania. Nie jest to typ, który nadaje się do zarządzania zespołem, motywowania czy przekonywania innych do swoich racji, ale szybko się uczy i jest otwarty na rozwój.
- Artysta – ma bujną wyobraźnię, jest kreatywny i otwarty, ale nie przywiązuje uwagi do zasad. Może być niedbały, nieterminowy. Ceni sobie niezależność, ale często nie umie dobrze zarządzać czasem.
- Przedsiębiorca (inicjator) – lubi zarządzać, jest urodzonym przywódcą, ma chęć posiadania władzy, pieniędzy i wpływów. Jednak może mieć braki w zakresie kompetencji twardych.
- Społecznik – typ charakteryzujący się wysoką empatią, potrzebą zmian w wyższym celu oraz komunikatywnością. Taki pracownik będzie chętny do wyjaśniania, doradzania i pomagania, ale nie sprawdzi się w technicznych zadaniach.
- Tradycjonalista – jest uporządkowany, lubi dobrą organizację pracy i rzetelnie wykonuje swoje obowiązki. Słucha instrukcji i przestrzega zasad, ale brak mu kreatywności oraz zdolności do poszukiwania nieszablonowych rozwiązań.
Jak poznać swój typ osobowości zawodowej lub typy pracowników? Zwykle można je wywnioskować z dokładnych obserwacji. Pomóc może jednak również test osobowości zawodowej.
Osobowość zawodowa a zarządzanie
Aby skutecznie zarządzać zespołem, w którym znajdują się przedstawiciele różnych typów osobowości, musisz przede wszystkim zrozumieć i zaakceptować, że każdy jest inny. Poszczególni pracownicy będą w inny sposób motywowani do działania, inne będą też ich silne strony, które możesz wykorzystać. W związku z tym różne typy osobowości zawodowej w zespole należy potraktować jako atut, który pozwoli stworzyć kompletną, dobrze działającą „maszynę”.
Jak należy zarządzać każdym z typów osobowości?
- Realista – warto wyznaczać mu jasno określone cele i zadania, które będą dla niego wyzwaniem. Realista będzie lepiej działał, jeśli otrzyma konkretne wytyczne i instrukcje. Motywująco zadziała natomiast podkreślanie roli jego pracy.
- Badacz – powinien mieć dostęp do poszerzania swojej wiedzy. Będzie chętnie brał udział w szkoleniach i podejmował się zadań, które wymagają „główkowania” oraz kreatywności. Można mu zlecać poszukiwanie nowych rozwiązań.
- Artysta – najlepiej jest zlecać mu zadania o zupełnie nowym charakterze, wymagające kreatywności. Źle funkcjonuje, jeśli musi się wpisywać w określone schematy i działać według rutyny. Sprawdzi się za to w burzach mózgów.
- Społecznik – znakomicie sprawdza się przy szkoleniu nowych pracowników, a także np. w organizacji spotkań integracyjnych. Warto przydzielać mu zadania związane z problemami przedsiębiorstwa i jego pracowników oraz promocją firmy na zewnątrz.
- Przedsiębiorca – jest urodzonym liderem. Należy pozwolić mu się wykazywać i zapewniać możliwości rozwoju. Jako motywacja najlepiej zadziała premia finansowa.
- Tradycjonalista – możesz mu powierzać wszelkie zadania wymagające skrupulatności i uwagi. Na pewno zostaną wykonane z pełną starannością. Warto również pamiętać, aby w kontaktach z tradycjonalistą trzymać się ogólno przyjętych w firmie zasad.
Pamiętając o potrzebach, atutach i brakach każdego z typów osobowości zawodowej wg Hollanda, łatwiej będzie Ci stworzyć dobrze funkcjonujący zespół. Pracownicy należący do różnych typów osobowości zawodowej mogą się znakomicie uzupełniać, jeśli tylko odpowiednio nimi pokierujesz. Więcej możesz się dowiedzieć w kursie online “Specjalista psychologii biznesu”. Polecamy również kurs “Doskonalenie kompetencji kierowniczych” online, który porusza wiele istotnych zagadnień dla menedżerów.